De Fin, een lesje volkenkunde

Het is een lang bericht, sorry hiervoor, je weet het, als ik begin te praten...
Ow ja, ik heb heel heel heel heel heel heel erg hard gestudeerd!
En heel veel gelukswensen aan Marijt en Mark!

Nee, deze keer niet over de Fin Litmanen of zijn broer, Jari (Allstars rules!), maar over Finnen in het algemeen. En t is nog best een apart volkje! Ik heb als een van mijn vakken “Finns and Finland, sociology and ethnology of a nation”. In deze lessen worden alle feitjes behandeld en alle vooroordelen bevestigd. Bijna allemaal. Hier zijn er een paar op een rijtje:
1. De Fin is stil.
2. De Fin is een rasalcoholist
3. De Fin is depri en/of suïcidaal
4. De Fin is koubestendig
5. Finnen kunnen niet autorijden
6. Finse vrouwen zijn blond, bloedmooi/~geil, en makkelijk te versieren
Laten we ze één voor één behandelen…

1. De stille Fin
Finnen zouden stil en teruggetrokken zijn, verlegen zelfs. Er is nog best een mooie bak over, uit mijn les “Humor in and about Finland” Komt ie dan: Hoe maak je het onderscheid tussen een introverte en een extrovert Fin? Antwoord: Een introverte Fin kijkt naar zijn schoenen als hij praat, een extroverte Fin naar jouw schoenen!
Op het eerste gezicht lijkt dit niet waar. Klopt, de meeste Finnen kijken voortdurend naar de grond als ze over straat lopen, maar dat is ook nodig; doe je dit niet ga je geheid binnen enkele seconden 80km/uur over een ijsplaat en knal je tegen een bushokje/vuilnisbak/betonnen muur. Met als resultaat dat opeens wél iedereen opkijkt, en jij een week op krukken moet.
Logisch dus dat iedereen naar zijn schoenen staart! Het is spekglad! Maar als je een Fin binnen in een gebouw tegenkomt, dan lijkt t wel of er daar ook ijs ligt, want zelfs binnen staren ze naar hun voeten… Finnen zijn zeker teruggetrokken en introvert, ze houden van stilte. Dit was vooral de eerste maand lachen; het was een soort van hobby van me om buiten tijdens het wandelen een willekeurige voorbijganger goedendag te wensen. De gemiddelde Fin kijkt je aan alsof je een Hitlergroet brengt, kijkt daarna strak voor zich uit en verdubbelt zijn snelheid om maar zo snel mogelijk zo ver mogelijk van deze gevaarlijke gek vandaan te zijn. En zo was mijn eerste hobby geboren.
Erg verlegen zijn Finnen niet altijd, vooral jongeren zijn iets meer open, zeker als ze gedronken hebben, maar dat komt strakjes. Toevallig vandaag met Roberto in de bus gehad over zijn haar, of hij het laat groeien of blijft millimeteren met deze kou. Plotseling draait de heavy metal-Fin die voor ons zat zich om, en zegt: “let it grow, man!”, waarna hij met zijn staart begint te zwaaien. Zoals André zegt, een man met een staart is zijn kloten niet waard, maar hier loopt wel erg veel langharig werkschuw tuig rond!

2. De Fin is een Rasalcoholist
Nog een mop, het houdt niet op! Er is een hobby voor echte Finnen, een spel dat je in de Sauna moet spelen. Er is een beginners en een gevorderde-versie. De beginners-versie gaat zo: Drie Finnen met elk één liter vodka gaan de sauna in. Na gedronken te hebben gaat er één de sauna uit en moeten de andere twee raden wie er weg is. De versie voor gevorderden gaat zo: TWEE Finnen met elk TWEE liter vodka gaan de sauna binnen. Na alles opgedronken te hebben gaat er één uit de sauna en moet de ander raden wie er weg is…
Nou zie je redelijk veel dronken Finnen, maar alleen van het weekend. Alcohol is duur, je moet 18 zijn om bier te kunnen kopen en 20 voor sterkere rotzooi, dus waarom zuipen ze zoveel? Het antwoord is: geen idee! Kost klauwen vol geld, ga blowen! Maar serieus, Finnen drinken alleen in t weekend, nooit door de week. De meeste Italianen en Fransen vinden dat bizar, maar echt gek voor de meeste Nederlanders is het niet. Ze drinken wel véél in het weekend, lijkt een beetje op t Engelse Binge-drinking. Alcohol is doodoorzaak nr. 1 onder de Finse mannen. Ik denk dat het de Finse winters zijn. Het nr depri-mensjes en zelfmoorden is hier ook hoog, volgens psychologen door de kou en het donker in de winter. De donkerste weken is het hier maar 4 uur licht, en kan het -40 zijn. Dus drinken Finnen om warm en vrolijk te blijven. In Rusland is het hetzelfde liedje, alleen is daar de gezondheidszorg ook nog een klote: de gemiddelde max. leeftijd voor mannen in Rusland is nu 54,5 (2003, geleerd in mijn Economic Changes in Russia-lectures), veel lager dan tijdens het Sovjet-tijdperk, en dat is grotendeels te danken aan alcoholmisbruik.( Dat van vrouwen schommelt veilig rond de 70) Je zou er bijna van gaan drinken…

3. De Fin is depri en/of suïcidaal
Waar. Statistisch bewezen, en je ziet hier niet voor niets al die Goth’s en Metal-types. Zwart is nog steeds cool in Finland. Zoals gezegd vooral te danken aan de winter…
Veel van de jongeren kunnen wel feesten, dus is er hoop voor de toekomst! Leve de straatverlichting en de centrale verwarming! En die worden hier een partij gebruikt… De gemiddelde verwarmingstemperatuur van huizen is hier -24 (dank u Arie voor de info!), en alles, echt ALLES, is hier verlicht; de huisnummers, bospaadjes, skischanzen, langlaufpaden, “historische”(50 jaar oude) gevels, alle reclame… We hebben hier licht in de schuur waar de vuilcontainers staan! Wel handig, kunnen de vossen en zwervers de houdbaarheidsdatum lezen van wat wij weggooien…

4. De Fin is koubestendig
Gelul. Finnen hebben een hele lange tijd gehad om te kunnen wennen, maar nee, luie donders! Van de Uni naar het centrum kan je bijna volledig overdekt afleggen, via het station, tunnels en overdekte winkelcentra, met kleine koude sprintjes ertussen. Het centrum heeft hier vloerverwarming, I shit you not! Een deel van de bestrating in het centrum kan verwarmt worden om ijsvorming tegen te gaan, Dit is gedaan rond Keskustori, waar je dus veilig kan rennen om je bus te halen, en in een voetgangers-gebied parallel aan de hoofdstraat.
Alle Finnen zijn dik ingepakt. Je bent geen toerist als je je skikleding of thermosondergoed draagt. Kinderen zijn schattig om te zien, kleine michelenmannetjes! Het enige wat je kunt zien zijn twee ogen, het geslacht valt alleen te herkennen aan de kleur van de kleding, als ze vallen stuiteren en rollen ze rustig een minuut door om daarna als een schildpad spartellend proberen overeind te komen. Als ze iets willen pakken moeten ze er zijdelings heen schuifelen, en volgens mij kunnen ze alleen met hulp van buitenaf worden uitgekleed. De luierbusiness is waarschijnlijk golden business hier in Finland! Volgens mij kan je hier rustig een half uurtje kleuter-stuiteren (een soort basketbal, maar dan met…) zonder ze teveel te beschadigen. Misschien een beetje misselijk, maar da’s alles.

5. Finnen kunnen niet autorijden
Owke, dit is niet echt een vooroordeel, beetje zelf bedacht, maar dit is ook iets typisch Fins. Het verkeer is hier redelijk grappig. Met de gladheid wil je niet achter een bus rijden, en zelfs met sneeuwbanden is het hier een kutklus om een beetje fatsoenlijk te kunnen rijden. Maar dat doen Finnen ook niet. Ze scheuren! Ze volgen allemaal de regel “Hoe harder je rijdt, des te verder je glijdt”, en een lol dat ze hebben! Maar toch rijden ze prima, met amper ongelukken, en ze weten precies in te schatten om zo te remmen dat ze je nét missen. Mutsje af! Maar dat verklaart niet hoezo de buschauffeurs zo slecht rijden. Een busritje door Tampere lijkt soms op een Safariritje met kapotte vering door een mijnenveld in Nairobi. Ze proberen me ook allemaal tegen het achterraam te plamuren door zo hard mogelijk op te trekken, net als ik probeer te gaan zitten of mijn kaartje afstempel. Alle buschauffeurs zijn sadisten…

6. Finse vrouwen zijn blond, bloedmooi/~geil, en makkelijk te versieren
Nou zijn er wel redelijk veel mooie Finse vrouwen, maar voor het echte blonde werk moet je toch naar Noorwegen of Zweden. Je zit hier natuurlijk tussen Scandinavië en Rusland, dus sommigen Finse dames hebben een beetje een Slavische plofkop, terwijl anderen weer je stereotype hoogblonde saunaseks types zijn. (Microsoft Word herkent saunaseks als een bestaand woord, whoohoo!). Het is echter niet zo dat je versierd wordt door de dames, wat in Zweden of (vooral!!!!) Rusland wel gebeurd, want hier hebben de dames toch nog een beetje de Finse gêne. De grijpgrage Italiaantjes hier gaan nu gedesillusioneerd achter de international studentes aan…

Volgende over st. Petersburg, echt!